Hier werd door de Raad van Vlaanderen op 22.12.1917
de zelfstandigheid van Vlaanderen uitgeroepen.
Herdenking 22.12.2017.

Vaarwel Joost
28-5-1956 28-10-2019
buitengewoon actief bestuurslid van het
René De Clercqgenootschap.

Het was een absoluut voorrecht Joost Vandommele gekend te hebben. Wie had kunnen vermoeden dat we zo vroeg afscheid van Joost zouden moeten nemen, Joost die nog zo jong is.
Het lijkt pas gisteren, toen je bijna in brugpensioen, in de startblokken stond om alles en nog wat te verwezenlijken voor ons museum, een zee van tijd, de hele toekomst voor je, die tijd bleek veel korter dan jij en wij gedacht hadden. We wisten allen heel goed, dat je dan nog met tal van andere projecten bezig was en we bewonderden je om die absolute inzet.
De verbanden die je legde tussen René De Clercq en de kunstenaars uit de Latemse periode zijn heel interessant en een extra insteek om je grootvader te bekijken. Wat had je graag een tentoonstelling in mekaar gestoken, met de werken van Frits Vandenberghe, Gust Desmet, Cantré en alle kunstwerken die RDC destijds in de periode dat hij banneling in Nederland was in bezit had, of in een tentoonstelling bij mekaar bracht, die kunstwerken die heel modern waren voor die tijd en die René De Clercq op waarde wist te schatten. Het is bijna zeker dat het je zou gelukt zijn, die tentoonstelling te verwezenlijken, want ongelofelijk veel mensen hadden een boontje voor jou, mensen met invloed en kennis van zaken.
De tentoonstelling in 2017 in Deinze in MUDEL, het museum aan de Leie, over Jozef Cantré die je vriend Peter Pauwels verwezenlijkte en waar je ook je inbreng had, was een prestatie. Jozef Cantré, die het grafmonument voor zijn vriend René De Clercq maakte dat we in Deerlijk aan de kerk terugvinden.
Wat zijn we blij dat we samen met veel anderen, je pad vaak gevolgd hebben om de geschiedenis te herbeleven. Je schreef een boek over de Wereldtentoonstelling te Gent in 1913 en we gingen met je op wandel in Gent om sporen van die Wereldtentoonstelling terug te vinden.
De herdenking van de opening van de vernederlandste universiteit te Gent, herbeleefden we op een ijskoude dag. En zoals altijd, wist je mensen te verzamelen op die wandeling, van jong tot stokoud, van links tot rechts…
In de voetsporen van René De Clercq, dat deden we in groep te Gent, na je werk om erkend gids te worden in Gent, en vorig jaar, toen je in het begin van je ziekte, absoluut de reis wou doen die je tot in de puntjes voorbereid had, René De Clercq die het front bezocht had in WO1 in de streek van Laon, Chemin des Dames.
Samen herdachten we, precies 100 jaar later, op 22 december 2017 door jou toedoen in Brussel aan de Alhambra parkeergarage waar vroeger een schouwburg gevestigd was dat de Vlaamse Raad, waar je grootvader René De Clercq deel van uitmaakte, de zelfstandigheid van Vlaanderen uitriep op 22 december 1917.
Bij de herdenking op de sterfdatum 12 juni van je grootvader René De Clercq kon je er altijd mensen toe bewegen te komen spreken, toen spreker Rondas, voormalig radiojournalist , op zo een herdenking zei dat het toch jammer was dat er geen recente uitgaven meer waren van het werk van RDC, want dat schrijvers waarvan niets meer heruitgegeven wordt, hun werk dan uitsterft, schoot je meteen in actie… Prof. Yves T’Sjoen en Els Vandamme, zorgden met de steun van het René De Clercqgenootschap voor een heruitgave van De Noodhoorn en andere Gedichten, jij schreef het uitgebreide nawoord. Nu gebruiken ze dit boek aan de universiteit in Gent voor studenten Germaanse.

Het mooie boek van 2016 “Gent een bakermat van democratie en socialisme”, met 22 arbeid(er)s gedichten erin van je grootvader René De Clercq, is een prachtig werk. Allerlei mensen en niet van de minste vonden dat je een serieuze geschiedkundig gefundeerde bijdrage geleverd had met dit werk. Je was er terecht trots op dat in de recente (2019) biografie over Edward Anseele, schrijver Eric Bauwens naar je verwees als goeie bron die veel opzoekingswerk over Anseele verricht had.
In de maand november komen er jaarlijks ongeveer 35 kleuterklassen op bezoek in ons museum. Als het water uit de pomp klatert en de kinderen geestdriftig of met een bedachtzame blik aan het pompen zijn in het oude keukentje, ben je weer een beetje bij ons, Joost. Wat een goed idee was het dat je op je vijftigste verjaardag als geschenk wou dat de kapotte pomp hersteld werd. Met hulp van een vriend maakte bestuurslid Luc Seynhaeve dat de pomp weer werkte. Zo zorgde je ervoor dat een geschenk voor jou blijvend een cadeau voor ons allemaal werd.
Je maakte vele tentoonstellingen over René De Clercq en zijn tijdsgenoten voor ons museum. Na je boek René De Clercq, een Romantisch Dichter in het oog van de Wereldstorm maakte je er vorig jaar een tentoonstelling van, samen met Luk Schelfhout, toen je reeds ernstig ziek was. Het lukte je toch een indrukwekkende inleiding te komen geven voor de opening van die tentoonstelling in de tuin van het geboortehuis van je grootvader.
Al die teksten voor onze Nieuwsbrief over René De Clercq in de moeilijke oorlogsjaren, de tijdgenoten en vrienden van RDC, Borms, Hector Plancquaert, de kunstvrienden, je laatste teksten over Herman Van den Reeck en veel meer, we danken je ervoor we zullen ze blijven lezen.
Je zou gaan vermoeden dat Joost dacht dat hij geen tijd mocht verliezen… zoveel heeft hij al geschreven en gedaan, wij zullen hem zeker nooit van ons leven vergeten, hij heeft meer dan een steen in de rivier verlegd…
We zullen je missen Joost, rust in vrede.

Persoonlijke herinneringen aan Joost, Sabine Degloire 15 november 2019 René De Clercqgenootschap


Rouwbetuiging René De Clercqgenootschap.

Beste Chris, Katrien, Sanne en familie, beste vrienden van Joost, dames en heren,

Het René De Clercqgenootschap van Deerlijk is diep in rouw door het overlijden van ons buitengewoon bestuurslid Joost Vandommele
Een van de voornaamste dromen van Joost was zijn grootvader René De Clercq en diens werk verder te doen leven. Dat is ook het doel van onze vereniging .

Vijftig jaar geleden ontstond in Deerlijk een René De Clercqcomité dat uitgroeide tot de vzw René De Clercqgenootschap. Het geboortehuis van De Clercq stond er nog en dat moest een museum worden. Om te beginnen kreeg die straat de naam van René De Clercqstraat.
Wij zochten contact met de familie De Clercq. We leerden de familie kennen. Onder andere Herman Vandommele en Marva De Clercq en hun kinderen Goedele, Jan en Joost. Wij kregen met Joost een buitengewoon actief bestuurslid met zeer veel informatie en activiteiten.
In onze gemeente kwamen plots enkele huizen, waaronder het geboortehuis van René De Clercq te koop om er een parking en bergplaats te maken. We drongen aan, om één huis, het geboortehuis van De Clercq, gebouwd in 1790, te sparen en als monument te restaureren. Het gemeentebestuur kocht het huis om het van de sloop te redden. De geschiedenis van de restauratie is te lang om hier te vertellen. Het museum, Joost zijn droom en ook de onze, werd geopend op zondag 9 juni 1991. Van erfgoeddag tot einde oktober houden vrijwilligers al die jaren op zondag het museum open en de toegang is gratis. Joost was werkzaam in onze maandelijkse bestuursvergaderingen, onze jaarlijkse nieuwsbrieven, de jaarlijkse zangavonden, de kunstzomers en onze boekenmarkten.

De bestuursleden van bij het begin, nu tachtigers, kunnen het fysisch niet meer of zijn overleden. Gelukkig zijn er nu een 20-tal jonge zestigers die het vandaag verder doen.
Joost voelde en wist hoe ons genootschap zijn droom hielp realiseren. Hij schreef artikels voor onze nieuwsbrieven, zelfs al voor het komende jaar 2020. Joost gaf voordrachten, hij was een verteller en een gids vooral over zijn grootvader. Hij leidde ons, ik weeg elk woord, hij liet ons lopen "in de voetstappen René De Clercq".
Verleden jaar organiseerde hij nog een driedaagse reis voor ons bestuur om te kijken waar zijn grootvader, als activist tijdens de werelddoorlog 14-18 gewandeld heeft o.a. in de Chemin des Dames bij Laon in Frankrijk.
Op 22 december 2017 gingen wij met Joost naar Brussel waar René zijn grootvader, precies honderd jaar geleden, op 22 december 1917, "de zelfstandigheid van Vlaanderen" uitgeroepen heeft.

Aan het graf van zijn grootvader in Deerlijk heeft hij ons meermalen met passie en liefde toegesproken. Ik moet nog vertellen hoe het graf in Deerlijk terecht kwam. René De Clercq sterft in 1932 in Nederland, bij zijn vrienden Pieck, in Maartensdijk. Hij wordt er begraven in hun familiegrond op de Lage Vuurse. Vier jaar later in 1936 wordt er tijdens een grote plechtigheid een grafmonument onthuld, gebeeldhouwd door zijn Gentse vriend Jozef Cantré. Daarna wordt het stil rond René De Clercq. Jarenlang, enkele keren per jaar, bezochten wij het graf op de Lage Vuursche. In 1982, vijftig jaar na zijn dood, hoorden wij dat de grafconcessie ten einde was en het graf moest verdwijnen. Onze voorzitter Arnold Vantieghem, schepen van cultuur, zorgde voor een oplossing. Met de hulp van ons gemeentebestuur werd het hele graf uit Nederland overgebracht naar zijn geboortedorp Deerlijk. De pers blokletterde: "René De Clercq is terug thuis".
Joost voelde zich thuis bij ons en stimuleerde ons om zijn en onze droom waar te maken. Wij, het René De Clercqgenootschap hebben van het geboortehuis een museum gemaakt en het graf uit Nederland naar Deerlijk gebracht. Ik kan in naam van het genootschap nog uren over Joost en zijn werk voor zijn grootvader René De Clercq vertellen.Aan het graf van zijn grootvader in Deerlijk heeft hij ons meermalen met passie en liefde toegesproken. Ik moet nog vertellen hoe het graf in Deerlijk terecht kwam. René De Clercq sterft in 1932 in Nederland, bij zijn vrienden Pieck, in Maartensdijk. Hij wordt er begraven in hun familiegrond op de Lage Vuurse. Vier jaar later in 1936 wordt er tijdens een grote plechtigheid een grafmonument onthuld, gebeeldhouwd door zijn Gentse vriend Jozef Cantré. Daarna wordt het stil rond René De Clercq. Jarenlang, enkele keren per jaar, bezochten wij het graf op de Lage Vuursche. In 1982, vijftig jaar na zijn dood, hoorden wij dat de grafconcessie ten einde was en het graf moest verdwijnen. Onze voorzitter Arnold Vantieghem, schepen van cultuur, zorgde voor een oplossing. Met de hulp van ons gemeentebestuur werd het hele graf uit Nederland overgebracht naar zijn geboortedorp Deerlijk. De pers blokletterde: "René De Clercq is terug thuis". Ik dank zijn vrouw Chris en kinderen om ons toe te laten dat hier allemaal bij de asse van Joost te vertellen.
Joost, onze vriend, onze raadgever, onze inspirator, ons onvervangbaar bestuurslid. Joost wij zullen je erg missen.

Ik wil eindigen met een gedicht van René De Clercq:

Mijn winter maant mij.

Mijn winter maant mij: zing niet meer.
Het wordt de tijd van rust en schroomt.
Zie naar het bladerloos geboomt:
het ruist niet meer.
Sneeuw is al om mijn hoofd, en sneeuw
Zal dwarrelen op mijn pad voortaan.
Voortaan geen liederen. Af en aan
Een rauwe schreeuw.

Ik dank u allemaal om te luisteren naar het verhaal van Joost als bestuurslid in het René De Clercqgenootschap van Deerlijk.

Rede opgemaakt en uitgesproken door Jan Dhaluin in naam van het René De Clercqgenootschap op het afscheid zaterdag 9 november 2019.


 

Aan het kasteel in Marle waar René De Clercq met zijn medereizigers overnachtte tijdens hun fronttour rond Laon en de Chemin des Dames.

 

Een trotse gids met zijn boek “ Gent, een bakermat van democratie en socialisme”

 

Aan het graf van grootvader René De Clercq

 

Toespraak 12 juni 2018, 86ste sterfdag van René De Clercq




IN MEMORIAM JOOST VANDOMMELE

we hebben de ziekte en de dood niet gevraagd
toch zijn ze gekomen, ze hebben Joost meegenomen
doodgewoon en onaanvaardbaar
een leven dat zoals alle levens
niet voor niets is geweest

Joost leerde ons
over zijn grootvader René De Clercq
over de rijkdom en de gevaren
van idealen en romantiek
over hoe de mensen leefden
in de tijd van toen veel
van wat nu onze welvaart is begon

hij was een Gentse Vlaming
hij plaatste de zaken graag op een rij
een vrolijke schavuit met sterren in de ogen
vaak stond hij schuddebollend te betogen
dat het zus was en niet zo
hij zette graag de puntjes op de 'i'
voor Deerlijk en voor Vlaanderen
en voor al wie de feiten en de fabels
en hun broze bewaarbaarheid bemint

het was mij een eer hem te mogen kennen
nu een nieuwe afwezigheid om aan te wennen
in ons moederland van duizend verhalen
Joost kan er nooit meer uit
de spreeuwen zijn gekomen
maar zijn kersen rijpen in onze dromen
de seizoenen komen en gaan
de goden zitten aan tafel en bespreken
bij een glas miswijn ons lot
er worden broden gebroken, er is vis
het puiteken pletst, het riet ruist
er ligt een bladjen op het water

november laat ons Joost's blik
de teksten die hij schreef
en de tentoonstellingen die hij samenstelde
hij bracht ons samen, ook vandaag
nu hij er niet meer is
Joost verdient ons leven lang applaus
hij is die ene kleur die ons voortaan mankeert
dat ene leven dat er nooit meer is
-in memoriam Joost Vandommele-
de herfst is zo moe geworden, straks komt de winter

José Vandenbroucke 4 nov 2019

Hieronder volgen nog enkele links naar rouwbetuigingen

In memoriam Joost Vandommele Door Flor Vandekerckhove | 04/11/2019

In memoriam Joost Vandommele (Miel Dullaert)

Deze morgen een doodsbrief in mijn brievenbus (Ronny De Schepper)